In 2004 verscheen bij uitgeverij Thomas Rap van de hand van Bert Vuijsje de geautoriseerde biografie van Rita Reys: Rita Reys Lady Jazz

Rita Reys - Lady Jazz (Rita Reys & Bert Vuijsje)
In het boek vertelt Rita zelf ook openhartig over haar leven en carrière in de muziek. Het boek bevat ondermeer nooit eerder vertoonde foto’s van de opnamesessies van The Cool Voice of Rita Reys, en de complete, zeer gedetailleerde discografie. Het boek is hier te koop.
 

"Rita Reys is al meer dan een halve eeuw onafgebroken en onbetwist de grootste jazzzangeres van Nederland", concludeerde de Edisonjury eind 2006, toen zij als eerste Nederlandse jazzmusicus de Edison Oeuvre Award won. Sinds 1960 is ze officieel Europe’s First Lady of Jazz, en nog altijd weet deze jazzdiva haar publiek om haar vingers te winden, met haar ongekende en door velen bejubelde timing, swing en performance.


Rita Reys & Wessel Ilcken Combo

JEUGD

Maria Everdina Reys werd op 21 december 1924 geboren in Rotterdam. Ze kwam uit een artistiek gezin: vader was violist en stond voor het orkest, moeder was revuedanseres. Thuis werd vrijwel geen jazz gedraaid. Haar ouders hielden van lichtklassieke muziek, en zodoende groeide Rita op onder de klanken van Chaikovski en Chopin. Maar wel bleek al snel dat het zingen haar in het bloed zat: “jij bent zingend geboren”, zei haar moeder haar eens. Als tiener deed ze mee aan zangconcoursen in Rotterdam, die ze stuk voor stuk allemaal won. Als 15-jarige meisje trad ze op met The Hawaiian Minstrels. Twee jaar later werkte ze met het orkest van Johnny Jansen, waar ook haar vader deel van uit maakte.


KENNISMAKING MET DE JAZZ

Al in 1943 vertrok Rita uit haar geboorteplaats, en ging ze o.a. werken in een kroeg in Hilversum. Jazzdrummer Wessel Ilcken kwam daar, onder de indruk van haar zangtalent, steeds vaker naar haar luisteren. Na een aantal maanden ging Rita echter terug naar haar ouders in Rotterdam. Na de bevrijding zocht Wessel haar weer regelmatig op, en tenslotte vroeg hij haar ten huwelijk. Ze trouwden op 2 november 1945. Door hem kwam Rita in de jazzscene terecht. Ze werkten o.a. samen in het orkest van saxofonist Lex van Spall.


EUROPA IN

In de jaren die volgden traden Rita en Wessel steeds vaker op in het buitenland. In 1945 en ’46 gaven ze concerten in België en Luxemburg, samen met het orkest van Ted Powder. Van 1947 tot 1950 toerden ze door Spanje en Noord-Afrika, met het orkest van Piet van Dijk. In 1950 werd het Rita Reys Sextet opgericht, waarmee Rita en Wessel met veel succes tournees deden door Engeland en Duitsland. Ook haar broer, tenorsaxofonist Karel Reys, maakte van het sextet deel uit.

     Stockholm (Zweden) was in die tijd het jazzcentrum van Europa, en vandaar ook dat Rita en Wessel er in 1953 voor langere tijd heen gingen. Rita’s eerste plaatopnames werden hier gemaakt, voor het Zweedse label Artist. Op 2 maart ging ze voor het eerst de studio in,

met de toentertijd beroemde saxofonist Lars Gullin. Een half jaar later    maakte zo opnamen met het sextet van klarinettist Ove Lind. Echter werd Rita zwanger, en na een drukke tijd in Zweden keerden Rita en Wessel terug naar Nederland. Ze vestigden zich in Loosdrecht, en op 18 april 1954 werd dochter Leila geboren. Een jaar later maakte Rita haar eerste Nederlandse plaatopnames, voor de elpee “Jazz Behind the Dikes” waarop toenmalig Nederlands jazztalent te horen is. Haar vertolking van “My Funny Valentine” betekende haar doorbraak in eigen land.


DE STATES
Art Blakey & Rita Reys

Haar succes in Nederland was gevestigd, en in 1956 lonkte ook de Verenigde Staten. George Avakian, producer bij het Amerikaanse label Columbia, hoorde haar zingen in de Amsterdamse jazzclub Sheherazade, en nodigde haar uit naar de States te komen. Ze ging zonder Wessel, die geen visum kon krijgen omdat hij marihuana gebruikte (als pijnstilling voor zijn nierproblemen). Ze kreeg de aanbieding een plaat te maken, en deed dat met een van de beroemdste jazzensembles van die tijd: Art Blakey & The Jazzmessengers. Op deze elpee, “The Cool Voice of Rita Reys”, zijn o.a. te horen: Horace Silver, Hank Mobley en Donald Bird. Omdat de heren het zo’n “ball” vonden om met Rita te werken, traden ze ook nog een aantal keer samen op in de beroemde jazzclub Village Vanguerd, in New York’s Greenwich Village. Later gaf ze hier concerten met o.a. jazzorganist Jimmy Smith.

     Een jaar later ging Rita wederom naar Amerika, en trad met het orkest van Chico Hammilton op in de Village Vanguard. Elders stond ze gedurende die maanden op de planken met andere grote namen: Oscar Petterford, Zoot Sims en Clark Terry.

     Zes dagen na terugkomst in Nederland kreeg Rita een enorme klap te verduren: Wessel kreeg een hersenbloeding en overleed een week later aan de gevolgen daarvan. Toch ging Rita snel weer aan het werk, al was het maar omdat er voor haar en haar dochter wel brood op de plank moest komen. Ze ging onder meer naar Duitsland, waar ze werkte met Kurt Edelhagen en Bengt Hallberg. In Frankrijk trad ze enige tijd op met Lester Young.


EUROPE'S FIRST LADY OF JAZZ

Rita ging steeds vaker samenwerken met het trio van pianist Pim Jacobs, die ze ook al kende uit de band van Wessel. Pim bleek stapelverliefd op Rita, en na een optreden in Groningen vroeg hij haar, op weg terug naar huis, ten huwelijk Ze trouwden op 30 september 1960, in het stadhuis van Hilversum. Het Polygoonjournaal deed er verslag van. De burgemeester reikte Pim en Rita bij deze gelegenheid het eerste exemplaar uit van hun elpee “Marriage in modern jazz”.

     Om meerdere redenen was 1960 een bijzonder jaar. Rita en het Trio Pim Jacobs, met Ruud Jacobs op contrabas en Wim Overgaauw op gitaar, wonnen het internationale jazzfestival van Juan Les Pins (Frankrijk). Rita werd er uitgeroepen tot Europe’s First Lady of Jazz.

     Een jaar later won Rita haar eerste Edison, voor “Marriage in Modern Jazz”. Hij werd haar uitgereikt door cabaretier Wim Sonneveld. In 1969 won ze haar tweede, voor “Rita Reys Today”. Dat jaar vloog ze ook andermaal naar de Verenigde Staten, om er op te treden tijdens het jazzfestival van New Orleans, met o.a. Zoot Sims en Milt Hinton.


ROGIER VAN OTTERLOO - THE SONGBOOKS

In de jaren die volgden wilde Rita laten zien dat haar muzikale talent zich niet slechts leende voor het klassieke jazzrepertoire, en ging ze een samenwerking aan met dirigent en arrangeur Rogier van Otterloo. En met succes: zowel haar vertolking van het repertoire van Burt Bacharach als dat van Michel Legrand resulteerden in een Edison en een Gouden Plaat. Ook de beide componisten waren onder de indruk van Rita’s vertolkingen van hun werk. “I love what I heard on the record. So happy to hear you again”, schreef Bacharach haar. Ook Legrand prees de elpee met zijn composities met veel enthousiasme aan: “From now on, everytime I will write a song, I will think of the great Rita Reys, who sings the love songs with such love, that I really love her, and you will too.”

     Later nam Rita met het orkest van Van Otterloo, eveneens met veel succes, ook het repertoire van    George Gershwin en Antonio Carlos Jobim op.


Rita Reys, Johnny Griffin & Trio Pim Jacobs
DE JAREN '80-’90: BACK TO BASICS

Vanaf de jaren ’80 keerde Rita terug naar het klassieke American Songbook-repertoire. Ze nam o.a. de elpee “That Old Feeling” op, met de Amerikaanse saxofonist Johnny Griffin, en “Memories of you”, met een orkest o.l.v. Lex Jasper. Twee jaar later werd er borstkanker bij haar geconstateerd, waar ze evenwel snel weer bovenop wist te komen. Na wekenlang medische behandelingen en thuis zitten, trad ze op in een uitverkocht Concertgebouw. Niemand wist dat ze ziek was geweest, en de kranten stonden vol lovende recensies. Besloten werd om  het concert, dat voor de TROS-radio was opgenomen, op elpee en cd uit te brengen. Rita zelf zei over die avond later in De Volkskrant: “Dat concert is inderdaad een soort nieuwe start geweest, zo van: vergeten al die rotzooi achter me”.

     In 1986 ging een lang gekoesterde wens van Rita in vervulling, toen ze in de Wisseloord Studios in Hilversum haar kerstplaat opnam: “Have Yourself a Merry Little Christmas”, samen met het Trio Pim Jacobs en het Metropole Orkest o.l.v. Rogier van Otterloo. Het zou het laatste album waarvoor ze samenwerkte met Van Otterloo, die twee jaar later overleed.

     In 1991 ontving Rita op het North Sea Jazz Festival de Bird Award, en later dat jaar kreeg ze in Den Haag, uit handen van de Amerikaanse ambassadeur, de American Songbook Award uitgereikt . Mede naar aanleiding hiervan  maakte ze in 1992 twee dubbel-cd’s: “Rita Reys, The American Songbook”, volume 1 &2. Het zouden de laatste cd’s worden die ze opnam met Pim. Bij hem werd in 1995 kanker geconstateerd. De tournee t.g.v. Rita’s 70e verjaardag werd afgeblazen, en er volgde een lang traject van medische behandelingen. Toch overleed hij, op 3 juli 1996, op 61-jarige leeftijd. Tien dagen na zijn overlijden nam Rita voor hem postuum de Bird Award in ontvangt, waarbij ze zei, “zoals Pim het wilde”, terug te komen.


ALLEEN VERDER

Een vechter als ze is stond ze een jaar later alweer op het North Sea Jazz Festival, samen met het trio van haar nieuwe pianist en begeleider Lex Jasper. Met het Filharmonisch Orkest van Hannover nam ze de cd  “Loss of Love, Rita Reys Sings Henry Mancini” op.  Het werd haar vijfde songbookvertolking. Ze ging weer veel optreden, zowel in binnen- als buitenland.

     Ter gelegenheid van haar 75e verjaardag ging Rita nogmaals de studio in, voor de opnames van “The Lady Strikes Again”. Hierop is ze te horen is samen met het Lex Jasper Trio, het Cor Bakker Trio, het Rosenberg Trio en Mathilde Santing. Het eerste exemplaar van de cd werd aan haar uitgereikt door toenmalig premier Wim Kok, die al jaren een groot fan van haar bleek te zijn.

     In 2004 schreef Rita samen met journalist Bert Vuijsje haar levensverhaal: “Rita Reys, Lady Jazz”. In augustus ging ze de studio in om een nieuwe plaat te maken, met nooit eerder gezongen stukken als “Under A Blanket Of Blue, “When Sunny Gets Blue” en “I Get Along Without You Very Well”. De cd werd een hommage aan Pim, en kreeg dan ook de toepasselijke titel “Beautiful Love - A tribute to Pim Jacobs”. De begeleidende muzikanten zijn Peter Beets (piano), Ruud Jacobs (contrabas) en Martijn van Iterson (gitaar). Eind november vierde Rita haar tachtigste verjaardag met haar publiek, in het Pim Jacobs Theater in Maarssen.


OEUVRE EDISON

Op 22 december 2006 ontving Rita Reys als eerste Nederlandse jazzmusicus de Oeuvre Edison, na o.a. Tony Bennett en Herbie Hancock. Bij de uitreiking sprak Rita haar grote dank uit aan alle muzikanten, haar publiek en anderen die door de jaren heen bijdroegen aan haar succes. Een speciaal dankwoord richtte ze tot Ruud Jacobs, die een groot gedeelte van haar oeuvre produceerde. Ook noemde ze haar geliefde echtgenoot Pim Jacobs "die wij natuurlijk niet vergeten mogen". Een groot applaus volgde.


RECENT

Begin 2007 namen Rita Reys en het Kwintet Ruud Jacobs in een uitverkocht Koninklijk Theater Carré een DVD op, die nadien wekenlang hoog genoteerd stond in de Muziek DVD Top 20. In 2007/2008 ging Rita andermaal op tournee langs de Nederlandse theaters, samen met Piet Noordijk. Ze stonden maandenlang voor vele  uitverkochte zalen, en bewezen beide nog altijd tot de absolute top van hun vak te horen. In juli stond Rita Reys voor de 19e keer op het North Sea Jazz Festival, samen met de Jazz Orchestra of the Concertgebouw en Fay Claassen, haar grote favoriet onder de jongere generaties jazzvocalisten. Met hetzelfde orkest en Trijntje Oosterhuis stond ze eind 2009 in een wederom uitverkocht Concertgebouw in Amsterdam. In 2010 kwam van Rita Reys een nieuw studioalbum uit, getiteld Young At Heart, waarop ze te horen is met ondermeer de Amerikaanse tenorsaxofonist Scott Hamilton en Thijs van Leer op Hammond orgel.


KONINKLIJKE PROMOTIE
Bij gelegenheid van haar 70-jarig podiumjubileum werd Rita Reys in 2011 koninklijk gepromoveerd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Dit gebeurde onder aanbeveling van ondermeer Wim Kok, Sylvia Tóth, Fay Claassen en Hans van Willigenburg. De bijbehorende versierselen werden haar in aanwezigheid van familie, collega’s en vrienden op 21 november opgespeld op de SS Rotterdam, en per telegram werd ze vanaf Het Loo in Apeldoorn gefeliciteerd door Pim’s gevleugelde vriend Pieter van Vollenhoven.


20STE KEER NORTH SEA JAZZ
In juli 2012 gaf Rita Reys voor de twintigste keer acte de présence op het North Sea Jazz Festival, en zong onder begeleiding van het Trio Peter Beets voor een als altijd tot aan de nok toe gevulde zaal. Jong en oud genoot zichtbaar van de vrouw die inmiddels zeven decennia dé stem van de jazz in Nederland was. Zo ging het er ook aan toe toen Rita drie maanden later samen met Ruud Jacobs en Peter Tiehuis, te midden van hoofdzakelijk popmuzikanten, Paradiso tot uitzinnig enthousiasme bracht. Voor de opnames van DWDD Recordings zong ze er How Deep Is The Ocean, waarna presentator Matthijs van Nieuwkerk concludeerde: “Rita Reys speelt Paradiso plat!” Na afloop werd ze gevraagd om in 2013 terug te komen naar wat in de volksmond de ‘poptempel van Nederland’ genoemd wordt, en daar als eerste jazzzangeres met haar band een concert te verzorgen.


OVERLIJDEN
In maart 2013 werd Rita Reys geopereerd aan haar heup, waar ze snel genoeg van herstelde om al op 6 juli weer het podium op te gaan. Onder begeleiding van Ruud Jacobs, Peter Beets, Martijn van Iterson en Joost Patocka zong ze in een uitverkochte North Sea Jazz Club in Amsterdam haar grote succesnummers en nieuw ingestudeerd repertoire als Speak Low en Just In Time. Na een swingend slotakkoord, in de vorm van Gershwin’s ‘s Wonderful, eindigde de avond met een minutenlange staande ovatie. Enkele weken later werd duidelijk dat Rita’s concert van 6 juli 2013 ook het slotakkoord was geweest van een carrière die niet minder dan 72 jaar had geduurd. In de nacht van 28 juli overleed Rita in het bijzijn van haar dochter Leila aan de gevolgen van een hersenbloeding. Publiek en pers, zowel in Nederland als buiten de landsgrenzen, stonden in de dagen daarna massaal stil bij het overlijden van Europe’s First Lady of Jazz. Op 5 augustus kwamen haar familie, collega’s, vrienden en fans samen in de H. Johannes de Doperkerk in Breukelen om afscheid van haar te nemen. Tezamen luisterden en keken ze naar muzikale hoogtepunten uit haar carrière. Dochter Leila, schoonzus Liselore Gerritsen, vriend Hans van Willigenburg en pr-man Jurjen Donkers namen het woord, haar muzikanten Ruud Jacobs, Peter Beets, Martijn van Iterson, Ferdinand Povel en Joost Patocka speelden, en met nog eenmaal lang en luid applaus betuigde haar publiek Rita de laatste eer. In besloten kring vond later die dag de crematie plaats.

 

“Hey Rita, where’s your accent?” - George Avakian, producer Columbia Records (1956)


“I love what I heard on the record. So happy to hear you again” - Burt Bacharach (1971)


“From now on, everytime I will write a song, I will think of the great Rita Reys, who sings the love songs with such love, that I really love her, and you will too.” - Michel Legrand (1972)


“Rita Reys begint glorieus opnieuw” - Rotterdams Dagblad (1998)


“Rita Reys: Briljante timing” - Trouw (2004)

HISTORICAL QUOTES

Rita Reys on Twitter

‘RITA REYS LADY JAZZ’

THE OFFICIAL RITA REYS WEBSITE - WWW.RITAREYS.EU

Content & design: Jurjen Donkers, pr Rita Reys  - in cooperation with: Sascha van Esdonk Productions

© 2007-2013 Jurjen Donkers

UITREIKING EDISON OEUVRE AWARD

BIOGRAFIE

INDEX    NIEUWS    CONCERTEN    BIOGRAFIE    FOTO’S    MEDIA    DISCOGRAFIE    LINKS    CONTACT    ENGLISH SITE